جستجو


منوي اصلي
مقالات سایت
· چگونگي طراحي و كاربرد زرقاله
· جمشید کاشانی
· ایران و اختر شناسی در جهان
· شیخ بهایی
· The heritage of ancient Iranian astronomy
· آموزش استرلاب
· شمس الدين محمد خفري
· پژوهشی بر آنتن فضایی تداخل سنج لیزری (LISA)
· بررسی بزرگترین آشکارسازهای تداخل سنج لیزری امواج گرانشی جهان
· چگونگي طراحي و ساخت استرلاب زورقي
· ابزارهاي نجومي رصدخانه مراغه
· چگونگي طراحي و ساخت صفحه ميزان عنكبوت در استرلاب
· چگونگی طراحی و ساخت ربع ساعتی معوجه
· طيف نگاری نجومی و محاسبه سرعت دوران سيارات
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره کرکس
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره دُم شیر
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره جلودار
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره‌ی "بازوی راست"
· کوشیار گیلانی
· اندازه گيری سرعت چرخش محوری ستاره قلب الاسد
· استرلاب، تغییرات و تکامل آن در ایران
· مشاهده ساختار نامتقارن در جو ناهید با استفاده از پردازش تصویر
· نورسنجی ستاره متغیر XZ Dra
· چگونگی طراحی و کاربرد استرلاب مسطری
· تفکیک ستاره از کهکشان با استفاده از پارامتر انتقال به سرخ اجرام در شبکه عصبی چند لایه پرسپترون
· طراحی یک سیستم مبتنی بر شبکه عصبی MLP در تفکیک ستاره از کهکشان با استفاده از پارامتر انتقال به سرخ
· Describing the theory of Earth's rotation by using four kind of astrolabe
· Spectroscopy of fast rotating stars, with small telescopes
· نقش غیرقابل انکار دانشمندان ایرانی در پایه‌گذاری علم نجوم
· آیا نخستین گام برای ستاره شناسی، خریدن تلسکوپ است؟
· طیف سنجی ستاره گامای ذات الکرسی و بررسی ساختار ستارگان Be
· بررسی اختروش‌ها به عنوان شمع‌های استاندارد کیهانی
· مطالعه تطبیقی نقوش استرلاب عهد صفوی و استرلاب دوره معاصر
· نقدی بر نظریه تعیین ابتدای فصل‌ها در آتشکده نیاسر
· History and kinds of astrolabe in the Middle East and its use in Armenia
· بازشناسی و بازخوانی ملاحظات نجومی در طرح‌اندازی میدان نقش جهان اصفهان
موقعيت فعلي ايستگاه فضايي
پیگیری اخبار

ایمیل خود را برای پیگیری اخبار وارد کنید:


تصوير زنده حركت ابرها
اخترشناسي : ساخت استرلاب مسطح توسط كارشناس رصدخانه دانشگاه كاشان
ابزارهاي نجوم قديم  گزارشي از طراحي و ساخت استرلاب مسطح توسط ایرج صفایی كارشناس رصدخانه دانشگاه كاشان



استرلاب يكي از پيچيده ترين ابزارهاي قديمي به شمار مي رود. از اين رو كمتر به آن پرداخته مي شود. و در سرزمين ايران كه خاستگاه پيدايش و تكامل اين ابزار نجومي شگرف محسوب مي شود ، امروزه غريب افتاده است . و گاه همراه با عبارت رمل به كار برده شده و شايد در نظر عامه مردم منفور تلقي شود.  در صورتي كه اين ابزار صرفاً يك ابزار نجومي بوده و پس از گذشت هزاران سال از كاربرد مستقيم آن در اندازه گيري و پردازش اطلاعات نجومي ، در حال حاضر بسياري از ابزارها از روي آن الگو برداري شده است . كه از آن جمله مي توان دوربين هاي نقشه برداري تئودوليت ، ساعت هاي آفتابي و نقشه هاي گردان آسمان را نام برد. اما در بعضي از فرهنگ ها سعي مي شود . تا نسل جوان با آن آشنا شده و حتي در بسياري از موارد، مستقيم يا غير مستقيم در علوم جديد از آن بهره گرفته شود.

 

ایرج صفايي ، كارشناس رصدخانه دانشگاه كاشان پس از حدود ده سال مطالعه بر روي انواع ابزار هاي نجومي از جمله استرلاب ، با هزينه شخصي اقدام به ساخت استرلاب  مسطح نموده است. اين  ابزار  با قطر  160 ميلي متر  و  ضخامت 8 ميلي متر  ، تماماً از جنس فلز برنج ساخته شده است. اين استرلاب سدسي، مسمت، شمالي و مجيب است. جيپ زوايا (سينوس ) ، ساعات معوجه ، غايت ارتفاع خورشيد در عرضهاي 24 تا 66 درجه ، ظل اصابع و اقدام ( تانژانت و كتانژانت ) و جدول تطبيق تقويمها در پشت استرلاب درج گرديده است. اين استرلاب داراي چهار صفحه و يك شبكيه ( يا صفحه عنكبوتي )  مي باشد. صفحه عرض جغرافيايي 32 درجه ، صفحه عرض جغرافيايي 34 درجه ، صفحه دو عرضي براي عرضهاي جغرافيايي 30 و 36 درجه و در نهايت صفحه آفاقي كه براي عرضهاي جغرافيايي زوج از 8 تا 66 درجه صفحات اين ابزار را تشكيل مي دهد. طراحي صفحات متنوع بوده و براي مثال در طراحي صفحه عرض جغرافيايي 32 درجه ، خطوط سمت و خطوط ساعات مستويه در زير  خط افق رسم شده است . ولي در صفحه عرض جغرافيايي 34 درجه خطوط سمت بالاي خط افق و نيز خطوط ساعات معوجه رسم گرديده است. موقعيت 19 ستاره بر اساس مختصات آسماني فعلي آنها بر روي شبكيه ( يا صفحه عنكبوتي ) مشخص شده و تا حد امكان از نام هاي فارسي استفاده شده است.

در طراحي اين ابزار عموماً از بن مايه هاي ايران دوران اشكاني و قبل از آن استفاده شده است. چراكه دانش اخترشناسي ايران از حدود هشت هزار سال قبل تا زمان اشكانيان بسيار پيشرفته بوده و حتي در بعضي از دورانها سرآمد جهان بوده است. و تلاشها و پژوهشهايي كه از حدود يك هزار سال قبل تا چهارصد سال پيش از اين اگرچه مهم بوده است. ولي بر اساس شواهد موجود قابل مقايسه با درخشش نجوم ايران باستان نيست. همچنين بر خلاف اكثر استرلابهاي ايراني موجود، از نمادهاي اعداد به جاي حروف ابجد استفاده شده است. و با توجه به اينكه عدد صفر توسط ايرانيان به جهان رياضي معرفي شده است. از نماد صفر نيز استفاده شده است.

 

ایرج صفايي كارشناس رصدخانه دانشگاه كاشان، تاكنون در زمينه احياي ارزشهاي نجوم باستاني ايران فعاليت هايي را نيز انجام داده است . كه موارد زير از آن جمله است:

- طراحي و ساخت استرلاب زرقاله

- طراحي و ساخت استرلاب زورقي

- طراحي و ساخت ساعت آفتابي استوانه اي
- تلفيق ربع مقنطر ، ربع مجيب و ربع ساعتي و طراحي و ساخت آن
- احياء طراحي و ساخت چند صفحه ويژه براي استرلاب مسطح
- ارائه مقالاتي در باره ابزارهاي نجوم قديم

- طراحي و چاپ و انتشار كيت آموزشي استرلاب

- برگزاري كارگاه هاي آموزشي مختلف با موضوع استرلاب و ساعت آفتابي

- طراحي چاپ و انتشار ساعت آفتابي افقي

- طراحي و نظارت بر اجراي بزرگترين ساعت آفتابي مدل سياره اي ايران توسط يكي از دانشجويان

- راه اندازي مركز بايگاني ، پزوهش و نشر ميراث علمي جمشيد كاشاني

- نگارش خودآموز كار با استرلاب




کلمات کليدي : استرلاب اسطرلاب مسطح astrolabe
ارسال شده در مورخه : يكشنبه، 15 فروردين ماه ، 1389 توسط admin


مرتبط با موضوع :

 ثبت ملی استرلاب ایرانی  [سه شنبه، 20 مهر ماه ، 1400]
 گفتگوی زنده ابزارهای نجوم قدیم  [سه شنبه، 14 ارديبهشت ماه ، 1400]
 نگاهی به پرونده ثبت ملی استرلاب  [سه شنبه، 26 شهريور ماه ، 1398]
 فیلم استرلاب  [جمعه، 16 فروردين ماه ، 1398]
 استرلاب ایرانی ثبت ملی شد  [سه شنبه، 2 آبان ماه ، 1396]
 طراحي و انتشار كيت آموزشي استرلاب  [دوشنبه، 10 اسفند ماه ، 1388]
 استرلاب زورقي سند افتخار پيشرفت دانش اخترشناسي باستاني ايران  [سه شنبه، 27 بهمن ماه ، 1388]
 طراحي و ساخت زرقاله توسط كارشناس رصدخانه دانشگاه كاشان  [چهارشنبه، 16 دي ماه ، 1388]

نام شما: [ کاربر جدید ]

عنوان:
 
نظر:


:) ;) |) :- :( :0 :# *) ^) +)) :} |(( @: (:) :? :**

کد امنيتي : vag45nus
تايپ کد امنيتي : [ بازگشت ]

مجید قهرودی (امتیاز : 0)
توسط ميهمان در مورخه : دوشنبه، 16 فروردين ماه ، 1389
doroode bi karan vaghean khaste nabashid donya az vojude farde arzeshmandi chon shoma be khoedesh mibale omidvaram sayatoon az sare jame e ye nojum hich vaght kam nashe bedrood ta gahi digar


[ ارسال جوابیه ]

امتیاز دهی به مطلب
امتیاز متوسط : 4.91
تعداد آراء: 24


لطفا رای مورد نظرتان را در مورد این مطلب ارائه نمائید :

عالی
خیلی خوب
خوب
متوسط
بد

انتخاب ها

 گرفتن پرينت از اين مطلب گرفتن پرينت از اين مطلب

اشتراک گذاري مطلب

موضوعات مرتبط

اخترشناسي باستان

  

PHPNuke Farsi [MT Edition] Project By PHPNuke.ir
مدت زمان ایجاد صفحه : 0.33 ثانیه