بررسی اختروش‌ها به عنوان شمع‌های استاندارد کیهانی

ایرج صفایی



رصدخانه دانشگاه کاشان

اختروش‌ها از ابتدای کشف تاکنون یکی از موضوعات جذاب اخترفیزیک بوده است. از یک سوی اختروش‌ها در فواصل دور قرار دارند. از سوی دیگر اندازه‌گیری فواصل، هر چه دورتر باشد دشوارتر است و روش‌های فاصله‌سنجی محدودتر می‌شود. بنابراین دقت اندازه‌گیری کاهش می‌یابد. در این مقاله روشی را بررسی می‌کنیم که با تحلیل طیف دسته خاصی از اختروش‌ها در فاصله‌سنجی کیهانی استفاده شده است. در سال 2014 سولنتیک (Sulentic) و مارزینی (Marziani) پیشنهاد استفاده از نوع خاصی از کهکشان‌های فعال را به عنوان شمع‌های استاندارد دادند. آنها اجرامی را بررسی کردند که شدت برافزایش در آنها، نزدیک به حد ادینگتون بود. در سال 2017 با تخمین فروغمندی این اجرام با حد ادینگتون و مقایسه با میزان قرمزگرایی در طیف آنها، از اختروش‌ها به عنوان شمع‌های استاندارد کیهانی در فاصله‌سنجی استفاده شد. در اکثر روش‌های اندازه‌گیری کیهانی همچون قیفاووسی‌ها، ابرنواخترها، نواحی H II فراکهشانی و خوشه‌های کهکشانی، مدل کیهان تخت در نظر گرفته می‌شود (1=ΩΛ+ΩM). ولی در این روش اثر انحنای فضا هم میتواند در نظر گرفته شود.