کارکرد این شاخص به گونه‌ای است که در نیمروز(لحظه اذان ظهر) سایه در درون این حفره طبیعی از بین می‌رود. این حفره بسیار بزرگی است که بر سینه شاه‌کوه قرار دارد و از ناحیه بسیاری بزرگی از لنجان بزرگ یعنی شهرستان مبارکه، بخش گرکن و حتی روستای کِینو (یا قهنویه) روستای زادگاه نگارنده می‌توان دید. دو تصویر آخری از روستای کینو تصویربرداری شده است. هرچند در آن منطقه روستاهای زیادی وجود دارد. اما این شاخص طبیعی به نام ساعت بروزاد معروف است. این شاخص طبیعی با معرفی ایرج صفایی مسئول رسدخانه دانشگاه کاشان در فهرست ساعت‌های آفتابی ایران که دکتر محمد باقری گردآوری نموده‌اند با نام ساعت بروزاد ثبت شده است. روستای بروزاد در شهرستان مبارکه و در منطقه لنجان قرار دارد. شهرستان مبارکه در جنوب غرب استان اصفهان واقع شده است.

در کشور ایران آب یکی از گرانبهاترین کالاها بوده است. تقسیم آب قنات‌ها، چشمه‌ها و مادی‌های زاینده رود با اندازه‌گیری زمان بهره‌برداری از آن انجام می‌شود. پیشتر برای تشخیص آغاز شبانه‌روز از شاخص نیمروز استفاده می‌شده. در بسیاری از شهرها و روستاهای ایران ساعت‌های آفتابی و شاخص‌های نیمروز برای سنجش زمان بکار می‌رفته است. از آنجا که در گاهشماری ایرانی، آغاز شبانه‌روز از نیمروز یا لحظه اذان ظهر است، از شاخص نیمروز برای تعیین آغاز شبانه روز استفاده می‌شده است. برای اندازه‌گیری زمان‌های کمتر از یک شبانه‌روز بیشتر از پنگان که یک نوع ساعت آبی است استفاده می‌شده. پنگان را در فرهنگ‌های گوناگون ایران پِنگ ، پیاله و سِرِجِه و ... می‌گویند.

ثبت تصاویر و نگارش: ایرج صفایی

⚠️بازنشر مطالب این وبسایت تنها بعد از دریافت مجوز امکان‌پذیر است⚠️