ساعت آفتابي قطبي توسط تعدادي از دانشجويان رشته فيزيك دانشگاه كاشان ساخته شد.
ساعت آفتابي قطبي توسط تعدادي از دانشجويان رشته فيزيك دانشگاه كاشان ساخته شد.
اين ساعت آفتابي با مدل قطبي توسط تعدادي از دانشجويان فيزيك دانشگاه كاشان زير نظر كارشناس رصدخانه دانشگاه در چهارچوب درس فيزيك نجومي مقدماتي طراحي شده است. جنس اين ساعت از سنگ انتخاب شده و با ابعاد 20 سانتيمتر در 30 سانتيمتر ساخته شده است. ارتفاع شاخص اين ساعت 8 سانتيمتر مي باشد. از جمله خصوصيات اين ساعت آفتابي قابل حمل بودن آن مي باشد ، و طوري طراحي شده كه عرض جغرافيايي در آن قابل تنظيم است.
در اين نمونه از ساعتهاي آفتابي صفحه اي عمود بر جهت شمال و جنوب با زاويه اي به اندازه عرض جغرافيايي محل نصب مي شود. سپس شاخص كه بصورت يك مستطيل ساخته ميشود ع در راستاي شمال و جنوب روي صفحه اوليه نصب مي گردد. طوري كه اظلاع بزرگ مستطيل در امتداد قطب شمال سماوي قرار گيرد. و طول سايه شاخص زمان را نشان مي دهد. هرچند طراحي و ساخت ساعتهاي آفتابي قطبي نسبت به ساير انواع آن ساده تر است ولي در عين حال اين نمونه از ساعت هاي آفتابي در اذهان عمومي كمتر شناخته شده است. با توجه به اينكه زمان قرائت شده از روي اين ساعت متناسب با طول سايه يا ظل يا همان تانژانت ميباشد . مهم ترين ايراد اين نمونه از ساعتهاي آفتابي اين است كه ساعات اوليه روز و ساعات انتهايي آن هنگامي كه خورشيد در نزديكي افق قرار دارد طول سايه به سمت بينهايت ميل كرده و اينگونه از ساعتهاي آفتابي قابل استفاده نيستند. در نمونه طراحي شده موجود نيز زمان از 8 صبح تا 4 بعد از ظهر قابل اندازه گيري است.
اما مهم ترين قابليت اين ساعت آفتابي در اين است كه صفحه اصلي آن طوري نصب مي گردد كه از بيشترين ميزان دريافت نور خورشيد برخوردار است. لذا اگر صفحه پيلهاي خورشيدي و رادياتئرهاي خورشيدي با توجه به زاويه استقرار اين ساعت هاي آفتابي نصب شود، بيشترين بهره وري را خواهد داشت.
هرچند به ظاهر استفاده از ساعتهاي آفتابي منسوخ شده ولي توجه به آنها مي تواند يادآور رويكرد به طبيعت بوده و در عين حال از دانش آن در استفاده بهينه از انرژي خورشيدي و معماري بهره جست.
کلمات کليدي :