آيا جهان در حال چرخش بوجود آمده است؟
كهكشان مارپيچي 4414 NGC
جهان ما در حال چرخش بوجود آمده است و همچنان دور همان محور چرخش ابتدايي خود در حال چرخش است. فيزيكدانان ايالات متحده با مطالعه برروي بيش از 15000 كهكشان اين ادعا را مطرح كرده اند؛ در حالي كه بيشتر نظريه‌هاي كيهان‌شناختي پيشنهاد مي‌كنند كه – در يك مقياس بزرگ- در هر راستايي كه جهان را مورد بررسي قرار دهيم، جهان را همگن و همسان خواهيم ديد؛ يافته‌هاي اخير نشان مي‌دهد كه جهان اوليه در حال چرخش بدور يك محور ويژه متولد شده است. اين ادعا – در صورت درست بودن- اين معني را مي‌دهدكه جهان تقارن آينه‌اي ندارد و بدور يك محور ترجيحي به صورت چپگرد (و يا راستگرد) در حال چرخش است.
يك گروه پژوهش به سرپرستي مايكل لانگو (Michael Longo ) در دانشگاه ميشيگان تشكيل شده است تا با طراحي آزمون‌هايي نشان دهند كه اين تقارن آينه‌اي موسوم به "پاريته" در مقايس‌هاي بزرگ به شكست مي‌انجامد. اگر براي ذره‌اي اين تقارن پاريته برهم خورد، اين تصوير متقارن آينه‌اي معني متفاوتي خواهد داشت و بنا بر آن مي‌توان بعضي از ذرات را چپگرد (يا راستگرد) پنداشت. در واپاشي‌هاي بتا‌زاي هسته‌اي اين نظريه‌ي تقارن پاريته دچار شكست شده است و انگار در طبيعت يك تمايل قوي ذاتي براي چرخش در جهت خاصي (چپ‌گردي) وجود دارد مثلا آمينو اسيدها چپ‌گردي را به راست‌گردي ترجيح مي‌دهند.
لانگو بيان مي‌كند: بنا بر دانسته‌هاي ما هيچ كس اين سوال را نپرسيده كه "آيا جهان خودش چپگرد بودن را بر راستگرد بودن ترجيح داده است؟" ايده من اين بود : با بررسي اينكه آيا كهكشانهاي مارپيچي داراي يك تمايل ويژه براي چرخش هستند اين موضوع را آزمايش كنيم؛ اگراين موضوع واقعا درست باشد، يعني تمام جهان يك تكانه زاويه‌اي خالص دارد.
كهكشانهاي درحال چرخش
لانگو به همراه يك گروه پنج نفري از از فارغ‌التحصيلان دروه كارشناسي چرخش 15158 كهكشان مارپيچي را با استفاده از اطلاعات بدست آمده از تصوير بردار ديجيتال آسمان در اسلوان 1 دسته بندي كرده اند. آنها دريافته‌اند كه اين كهكشان‌ها تمايل به چرخش در يك جهت ترجيحي – چپگرد يا ساعت‌گرد در راستاي شمال راه شيري- براي چرخش خود دارند.
انحراف اين محورها از راستاي مجموعه بسيار كم و در حدود 7%، است، لانگو در اين باره مي‌گويد كه احتمال تصادفي بودن اين موضوع بسياركم و در حدود يك در ميليون است: " اگر كهكشان‌ها تمايل به چرخش در جهت ويژه‌اي دارند، يعني تمام جهان بايد يك تكانه زاويه‌اي خالص نسبتا بزرگ داشته باشد.اگر اين تكانه زاويه‌اي پايستار باشد، به نظر مي‌رسد كه جهان در حال چرخش متولد شده است.
چه نيرويي در مهبانگ وجود داشته و چگونه جهان متولد شده است؟ هيچ رصد‌گري در جهان نمي‌تواند بيرون دنياي ما را ببيند؛ بنابراين ما نمي‌توانيم دقيقا بگوييم كه آيا جهان ما خود‌چرخشي (در حال چرخش بدور خود) است يا نه. اما اگر ما مي‌توانستسم نشان دهيم كه جهان ما به وسيله‌ي كهكشان‌هايش هنوز تكانه‌ي زاويه‌اي اوليه‌ي خود را حفظ كرده است، مي‌توان نتيجه گرفت كه جهان ما در يك فضاي بزرگتر و نسبت به جهان‌هاي ديگر در حال چرخش متولد شده است.
من تصور مي كنم كه مهبانگ در حال چرخش رخ‌داده است، دقيقا شبيه الكترون و پروتون كه اسپين دارند؛ و همان‌طور كه جهان گسترش يافته، تكانه زاويه‌اي اوليه به تكه‌هاي ماده كه اكنون كهكشان‌ها را ساخته‌اند انتقال يافته است، بنابر اين كهكشان‌ها هم‌اكنون ميل دارند در يك راستاي ترجيحي چرخش داشته باشند."
نگرشي به ديگر نشانه ها
لانگو همچنين بيان مي‌كند كه : محورچرخشي كه آن ها بدست آورده اند بسيار نزديك است به رصد هاي انجام شده در ريز‌امواج (ميكرو امواج) زمينه كيهاني توسط WMAP است. او احساس مي‌كند بدست‌آوردن نشانه ها و نتيجه‌هاي ديگر از يك جهان چرخشي بسيار جذاب خواهد بود.
تلسكوپ اسلون در نيو مكزيكو است و بنابراين اطلاعاتي كه گروه لانگو تحليل كرد ه‌اند، بيشتر از نيمكره‌ي شمالي آسمان بدست‌آمده است ؛ اما آنها نتايجي مشابه اطلاعات بدست‌آمده از چرخش كهكشان‌ها در نيمكره‌ي جنوبي آسمان كه توسط موسانوري و سوگيا در 1991 ارائه شده، بدست آورده اند. لانگو و گروهش در حال حاضر در حال جمع آوري اطلاعات بيشتري هستند كه نشان دهد كهكشانهاي نيمكره‌ي جنوبي آسمان تمايل به چرخش راستگرد دارند.
نتا بكال (Neta Bahcall ) ، اختر‌فيزيكدان دانشگاه پرينستون ايالات متحده در اين باره بيان كرده است كه" ممكن است جهت چرخش كهكشانهاي چرخشي تحت تاثير شديد ديگر ميدانهاي گرانشي در محل كهكشان‌ها باشد." او اعتقاد دارد اين مورد (تاثير‌هاي شديد ميدانهاي گرانشي) مي‌تواند به وابستگي و همبستگي‌هاي چرخشي در فاصله‌هاي بسيار زياد ( 200ميليون سال نوري) بيانجامد- درحالي كه وسعت جهان قابل ديد ما در حدود 14 ميليارد سال نوري است. او معتقد است كه عدم قطعيت در نتايج اعلام شده در اين مقاله آماري است.
1. www.sdss.org
برگرفته از وب‌گاه دنياي فيزيك به نشاني
http://physicsworld.com/cws/article/news/46688
برگردان به فارسي: ياسر شاپوري
Basetareha24@gmail.com
کلمات کليدي : كيهان شناسي چرخش جهان
